Στη δημιουργία θεματικού επισκέψιμου πάρκου στα Ν.Ρόδα με θέμα τη Διώρυγα τουΞέρξη και με στόχο την καλύτερη προώθηση του τουριστικού προϊόντος της περιοχής προωθεί η Δημοτική Εταιρεία Αξιοποίηση Τουριστικών Ακινήτων Δήμου Αριστοτέλη.
Σε εισήγησή της η πρόεδρος της επιχείρησης κ. Ζαμάνη Μαρία Ελένη, ανέφερε τα εξής:
"Στον ευρύτερο ρόλο της ΑΞ.Τ.Α.Δ.Α Δ.ΑΕ δεν είναι μόνο η αξιοποίηση και η διαχείριση των ακινήτων του Δήμου Αριστοτέλη αλλά σύμφωνα και με την συστατική της πράξη και κάθε συναφή δράση που εκπληρώνει αυτό τον σκοπό. Θέλουμε και επιδιώκουμε να αναδείξουμε την ιστορία του τόπου μας, τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του κι όλα αυτά να τα προωθήσουμε για την περαιτέρω τουριστική ανάπτυξη.
Σκοπός μας είναι να υλοποιήσουμε ένα πρόγραμμα ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου μας μέσα από τη δημιουργία γεγονότων που θα λειτουργήσει σαν πόλος έλξης των τουριστών. Στο πλαίσιο αυτό προτείνω να έρθουμε σε επαφή με επιχειρηματίες της περιοχής αλλά και με την Ιρανική πρεσβεία οι οποίοι μπορούν να βοηθήσουν και να συνεισφέρουν με το δικό τους τρόπο, ώστε να υλοποιηθεί η δράση με την οποία θα αναδείξουμε το μοναδικό προϊστορικό μηχανικό επίτευγμα της διώρυγας των Ν. Ρόδων που κατασκεύασε ο τότε αυτοκράτορας της Περσίας, Ξέρξης δημιουργώντας ένα θεματικό επισκέψιμο πάρκο αφιερωμένο στον Ξέρξη βασιλιά το οποίο μπορεί να αξιοποιηθεί από την ΑΞ.Τ.Α.Δ.Α Δ.ΑΕ με είσοδο προς το κοινό και να συνδυαστεί σαν ολοκληρωμένη εκδρομή Άλσος Στάγειρα-αιθουσα3d Ιερισσός–Πάρκο Ξέρξη Ν.Ρόδα.
Είναι σαφές ότι, μία τέτοια δράση αναμφίβολα αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση για την ανάδειξη της διπολικής σχέσης τουρισμού – πολιτισμού. Λαμβάνοντας υπόψη τις αμφίδρομες επιδράσεις θετικές και αρνητικές, πολιτισμού και τουρισμού και μη παραγνωρίζοντας την οικονομική διάσταση σε επίπεδο τοπικό, κρίνουμε ότι θα πρέπει να καταβληθεί αυτή η προσπάθεια από τη μεριά μας για την εξισορρόπηση των δύο τάσεων, αλλά και προς όφελος της περιοχής μας. Αναπτυξιακή μεν για τον τουρισμό και προστατευτική δε για τα πολιτιστικά της γύρω περιοχής".
Η διώρυγα του Ξέρξη
Πρόκειται για το μεγαλύτερο τεχνικό έργο που έγινε κατά την αρχαιότητα στη Χαλκιδική. Κατά τους Μηδικούς πολέμους, και συγκεκριμένα το 480 π.Χ., σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, ο βασιλιάς των Περσών Ξέρξης θέλησε να οδηγήσει τον πολυπληθή στόλο του από την Aκανθο στη Θέρμη (όπως ονομαζόταν τότε η Θεσσαλονίκη), αποφεύγοντας τον επικίνδυνο περίπλου του Aθωνα για να μην έχει την τύχη του στόλου του Μαρδόνιου μια δεκαετία πριν. Ετσι, διέταξε και άνοιξαν μια διώρυγα που εκτεινόταν από τα σημερινά Νέα Ρόδα μέχρι την Τρυπητή και συνέδεε τον κόλπο της Ιερισσού με τον Σιγγιτικό κόλπο, όπου βρισκόταν οι πόλεις Ασσα, Πίλωρος, Σίγγος και Σάρτη που ήταν ήδη υποταγμένες στους Πέρσες.
Η διώρυγα, αν και αναφερόταν από τον Ηρόδοτο, ο οποίος μάλιστα περιέγραψε με σχετική λεπτομέρεια τις διαστάσεις της, αλλά και τον έγκριτο αρχαίο ιστορικό Θουκυδίδη, εντούτοις έγινε αντικείμενο αμφισβήτησης από τους ιστορικούς στο πρόσφατο και απώτερο παρελθόν. Η βασικότερη αμφισβήτηση προήλθε από τον Δημήτριο τον Σκήψιο, ο οποίος παρατήρησε ότι στη μια άκρη της αρχαίας διώρυγας υπήρχε σκληρό πέτρωμα, αδύνατο να εκσκαφθεί την εποχή της διάνοιξης, γεγονός που τον οδήγησε στο να πιθανολογήσει την ύπαρξη διολκού στο σημείο αυτό.
Γενικά η υπόθεση της διολκού, όπως και στην αρχαία Κόρινθο, υποστηρίχθηκε και από μερικούς άλλους συγγραφείς. Σύμφωνα με την περιγραφή του Ηρόδοτου, το έργο ο Ξέρξης το ανέθεσε στους Αρταχαίη και Βούβαρο. Λέγεται ότι ο θηριώδης Αρταχαίης, ο οποίος ήταν Αχαιμενίδης, ξεπερνούσε όλους τους Πέρσες στο ανάστημα έχοντας ύψος σχεδόν 2,5 μέτρα και στεντόρεια φωνή. Ομως, λίγο πριν τελειώσει η διώρυγα αρρώστησε βαριά και πέθανε, κάτι που ο Ξέρξης θεώρησε κακό οιωνό. Ο Αρταχαίης τάφηκε στην Ακανθο με μεγάλες τιμές.
Η διώρυγα σήμερα είναι θαμμένη. Εχει εντοπιστεί ανάμεσα στα χωριά Νέα Ρόδα και Τρυπητή και το τοπίο μεταξύ των χωριών σε τίποτα δε θυμίζει την αρχαία τεράστια κατασκευή, αν εξαιρέσει κανείς μια μικρή κοιλάδα στο κέντρο του ισθμού. Η διώρυγα έχει μήκος 2 χιλιόμετρα και πλάτος 30 μέτρα. Το μέγιστο βάθος της υπολογίζεται στα 15 μέτρα. Είναι ορατή από μεγάλο ύψος, αφού το σημείο έχει υποστεί καθίζηση. Το 2008 έγιναν έρευνες από Βρετανούς και Ελληνες μηχανικούς που έδειξαν την ακριβή της θέση και τις διαστάσεις της και κατέρριψαν τη θεωρία της διολκού.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι η διώρυγα εγκαταλείφθηκε μετά την διάνοιξή της, γι’ αυτό δεν υπάρχουν υπολείμματα κτιρίων γύρω της. Η όλη επιχείρηση του Ξέρξη μοιάζει, μάλλον, με προσπάθεια εντυπωσιασμού και επίδειξης δυνάμεως στους τότε κατοίκους της Χαλκιδικής.
