Άρθρο του Κωνσταντίνου Μηνάογλου, Δάσκαλου- Θεολόγου
Πολύς λόγος γίνεται τον τελευταίο χρόνο για την ολοένα και αυξανόμενη τιμή του ελαιόλαδου. Δεν είναι μόνο η αύξηση της τιμής είναι συνάμα και η μείωση της ποσότητας και κυρίως της ποιότητας του χρυσού αυτού προϊόντος της ελιάς.
Η απάτη των εταιρειών εμπορίας και διακίνησης ελαιόλαδου έγκειται στην αντίφαση του φαίνεσθαι και του είναι δηλαδή άλλο φαίνεται και άλλο είναι στην πραγματικότητα. Ας επιλέξουμε για παράδειγμα να αγοράσουμε ένα τρίλιτρο δοχείο λάδι επώνυμης εταιρείας. Επάνω στη συσκευασία αναγράφεται: ¨Έξτρα Παρθένο Ελαιόλαδο¨ Περιεχόμενο 3 λίτρα. Στην πραγματικότητα αν κυβίσεις το δοχείο είναι πάνω από 4 λίτρα (4,2 για την ακρίβεια). Αν επιχειρήσεις να υπολογίσεις το ακριβές περιεχόμενο σε λίτρα θα διαπιστώσεις ότι είναι λιγότερο από 3 λίτρα.
Για του λόγου το αληθές κάνε το εξής πείραμα: Πριν το ανοίξεις ζύγισέ το και θα βρεις το μεικτό βάρος σε κιλά (π.χ. 2,857 κιλά). Όταν το καταναλώσεις όλο (άνοιξε και μία τρυπούλα στο κάτω μέρος να φύγει και η τελευταία σταγόνα) ζύγισέ το πάλι και θα βρεις το απόβαρο σε κιλά (π.χ. 400 γρ. = 0,4 κιλά). Αφαίρεσε το απόβαρο από το μεικτό και θα βρεις το καθαρό βάρος το οποίο θα το διαιρέσεις με το 0,91 (το ειδικό βάρος του ελαιόλαδου, 1 λίτρο ελαιόλαδο ισούται με 910 γραμμάρια). Αυτό που θα βρεις θα είναι σε λίτρα και θα είναι αρκετά κάτω από τα 3 λίτρα, αν κάνεις τις πράξεις θα βρεις 2,7 λίτρα και ήταν το πραγματικό περιεχόμενο του δοχείου που αγόρασες και όχι 3 λίτρα που αναγραφόταν στο κάτω μέρος του δοχείου.
Η απάτη βέβαια δεν περιορίζεται μόνο στην ποσότητα αλλά και στην ποιότητα όπου εδώ η πρόσμιξη 15 έως και 20 % κατώτερου ελαιόλαδου δεν μπορεί να διαπιστωθεί δια γυμνού οφθαλμού ακόμη και από ένα έμπειρο ελαιοπαραγωγό, καταναλωτή ή γευσιγνώστη παρά μόνο με χημική ανάλυση. Η απάτη είναι μεγαλύτερη όταν γίνεται πρόσμιξη με ηλιέλαιο, αραβοσιτέλαιο, ακόμη και με φοινικέλαιο όπου με την προσθήκη γλυκαντικών και αρωματικών ουσιών δίνουν την αίσθηση ενός παρθένου ¨ελαιόλαδου¨ που μυρίζει σαν λάδι αλλά είναι επικίνδυνο για τον ανθρώπινο οργανισμό.
Ως γνωστόν το ελαιόλαδο διακρίνεται σε 4 κατηγορίες: Το Έξτρα παρθένο ελαιόλαδο με οξύτητα από 0,3 έως 0,9, το παρθένο ελαιόλαδο με οξύτητα από 1 έως 3, το ελαιόλαδο από 3 και πάνω και το πυρηνέλαιο που παράγεται από τον πυρήνα του ελαιόκαρπου. Όσο λιγότερη είναι η οξύτητα τόσο καλύτερο είναι το ελαιόλαδο, πιο υγιεινό, πλούσιο σε πολυφαινόλες και μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, θρεπτικό, με έντονη φρουτώδη γεύση και άρωμα φρεσκοκομμένου καρπού ελιάς που αφήνει μια ελαφριά αίσθηση πίκρας στο λαιμό που οφείλεται στην ελαιοκανθάλη, μια ισχυρή αντιφλεγμονώδη ουσία του ελαιόλαδου.
Για να παράξει ένας ελαιοπαραγωγός ποιοτικό έξτρα παρθένο ελαιόλαδο πρέπει πρώτα και πάνω από όλα να σέβεται και να αγαπά το περιβάλλον, να εφαρμόζει μια ορθολογική χρήση του νερού και της τροφής στα ελαιόδεντρα. Να προτιμά, για την αντιμετώπιση των εχθρών και των ασθενειών της ελιάς καθώς και για τη λίπανση, να χρησιμοποιεί περισσότερο τα βιολογικά και φιλικά σκευάσματα από τα χημικά τηρώντας αυστηρά σε κάθε περίπτωση τις οδηγίες των φαρμάκων για την τελευταία επέμβαση πριν την συγκομιδή. Να αποφεύγει τη χρήση ζιζανιοκτόνων ύποπτων για καρκινογενέσεις. Κατά την συγκομιδή οι απαλλαγμένοι καρποί από τον δάκο και την άκαρι να συλλέγονται μόνο πάνω από το δέντρο, όχι από κάτω που έχουν πέσει προ πολλού, να συλλέγονται χωρίς να τραυματίζονται και να μεταφέρονται το συντομότερο δυνατόν – εντός 48 ωρών – στο ελαιοτριβείο με διάτρητα τσουβάλια ή ακόμη καλύτερα με πλαστικά τελάρα. Στο ελαιοτριβείο η μάλαξη να γίνεται σε κανονική θερμοκρασία για καλύτερο ποιοτικά ελαιόλαδο και όχι σε υψηλή θερμοκρασία για να παραχθεί περισσότερο ελαιόλαδο αλλά χαμηλότερης θρεπτικής αξίας. Στο βωμό του κέρδους δεν θυσιάζουμε την ποιότητα για χάρη της ποσότητας.
Τέλος, το ελαιόλαδο πρέπει να αποθηκεύεται σε ξηρό περιβάλλον και οπωσδήποτε σε ανοξείδωτα μεταλλικά δοχεία 18/10 καλά κλεισμένα για να μην εισχωρεί ο αέρας και το φως που επηρεάζουν συν τω χρόνω και υποβαθμίζουν την ποιότητα του χρυσού αυτού και τόσο ωφέλιμου καρπού της ευλογημένης ελιάς.