«Σήμερα τ’ αγέρι φυσά γλυκύτερα στα κουρασμένα πρόσωπά μας, τα δέντρα σα να γενήκανε πιο χλωρά, τ’ αυγουστιάτικο κύμα σα ν’ αρμενίζει πια δροσερό μεσα στο πέλαγο κι αφρίζει φουσκωμένο από χαρά μεγάλη. Το κάθε τι πανηγυρίζει κι αγάλλεται. Ω! Τι θάνατος, λοιπόν, είναι αυτός που γεμίζει την οικουμένη και τις καρδιές με τη χαρά της αθανασίας! Και καλώτατα ψέλνει ο υμνωδός σήμερα ‘‘Εν τη γεννήσει την παρθενίαν εφύλαξας, εν τη κοιμήσει τον κόσμον ου κατέλιπες Θεοτόκε…’’» (Φώτης Κόντογλου)
Χίλιες εκκλησίες στο όνομά Tης. Ολόκληρη η Ελλάδα από τη μία ως την άλλη άκρη, στα κακοτράχαλα βουνά της, στους κάμπους και στα νησιά της θα γιορτάσει το «Μικρό Πάσχα» του καλοκαιριού. Έτσι ονομάζει ο λαός μας τον Δεκαπενταύγουστο τιμώντας τη Μάνα του Θεανθρώπου και τη δική του Μάνα, την Παναγιά.
Το πανάγιο όνομά Της έρχεται πολλές φορές την ημέρα αυθόρμητα στα χείλη μας, σε δύσκολες στιγμές της ζωής μας, αλλά και στις ευχάριστες και χαρούμενες μέρες. Tο «Παναγία μου, βόηθα» και το «Παναγία μου, σε ευχαριστώ», είναι από τις πιο συχνές εκφράσεις του καθημερινού ανθρώπου... Στην Παναγία εναποθέτουμε την κάθε ελπίδα μας, τα βάσανα, τις χαρές μας και τους καημούς μας... Είναι η γλυκιά Θεομάνα, η μεσίτρια που μεταφέρει τα αιτήματά μας στο Χριστό μας και παιδί Της..
Είναι η «Υπέρμαχος Στρατηγός», πάντων θλιβομένων η χαρά και των αδικουμένων προστάτις... Είναι η λευκή βακτηρία των τυφλών, των πεινασμένων η τροφή, των ορφανών η βοηθός, η επισκέπτρια των αρρώστων και των αδυνατων... O λαός μας, ο λαός της Ελλάδος, αυτός ο υπέροχος λαός, Tη λατρεύει την Παναγία, όπως το μικρό παιδί λατρεύει και λαχταράει την αγκαλιά της μητέρας του.
Αποτίνοντας φόρο τιμής στην Μητέρα του κόσμου παρουσιάζουμε ένα μικρό αφιέρωμα στα μεγάλα προσκυνήματα της Παναγίας στη Χαλκιδική.
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΝΑΓΙΑ
Κάθε Δεκαπενταύγουστο, την ημέρα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου ολόκληρη η Χαλκιδική αποτίνει φόρο τιμής και ευλάβειας στη Μητέρα του κόσμου, την Παναγία, στο προσκύνημα της Μ.Παναγίας στις κατάφυτες ανατολικές πλαγιές του Χολομώντα. Το ιερό Προσκύνημα της Παναγίας, που φέτος θα λειτουργήσει ανακαινισμένο, συγκεντρώνει κάθε Δεκαπενταύγουστο πολλούς προσκυνητές.
Η Μεγ. Παναγία (η Ρεβενίκια) είναι ένα από τα παλιότερα χωριά της Χαλκιδικής. Αναφέρεται πολύ συχνά στα βυζαντινά έγγραφα του Αγίου Όρους, στα οποία οι παλιότερες σχετικές αναφορές είναι του έτους 942. Το 1821 καταστράφηκε από τους Τούρκους. Το χωριό άρχισε να γίνεται ιδιαίτερα γνωστό μετά το 1860, όταν οργανώθηκε το προσκύνημα της Παναγίας.
Κατά την παράδοση, μια ευσεβής Ρεβενικιώτισσα, μετά από όνειρο, έσκαψε και βρήκε τη θαματουργή εικόνα της Παναγίας. Στο χώρο όπου βρέθηκε, οικοδομήθηκε το 1863, περικαλλής ναός προς τιμή της Παναγίας. Από τότε, κάθε χρόνο, την περίοδο από 1 έως 15 Αυγούστου, συγκεντρώνονται προσκυνητές από όλη τη Χαλκιδική και τη Βόρεια Ελλάδα στήνουν πρόχειρους καταυλισμούς στο χώρο γύρω από το προσκύνημα και παραμένουν εκεί, ώσπου να τελειώσει το μεγάλο πανηγύρι της l5ης Αυγούστου.
Γύρω στο 1870, το ρωσικό προξενείο της Θεσσαλονίκης διαβλέποντας τη σημασία του προσκυνήματος ως κέντρου προπαγάνδας, προσπάθησε να το εξαγοράσει και να το κάνει εξάρτημα της Ι. Μονής Παντελεήμονος του Αγ. 'Ορους, στην οποία τότε κυριαρχούσαν οι Ρώσοι μοναχοί. Χάρη στην άψογη στάση των Ρεβενικιωτών και στη βοήθεια του ελληνικού προξενείου της Θεσσαλονίκης, αποσοβήθηκε κάθε κίνδυνος να μετατραπεί το προσκύνημα σε κέντρο πολιτικής προπαγάνδας.
Μετά την απελευθέρωση, το χωριό πήρε το όνομα που καθιερώθηκε με το προσκύνημα και ονομάστηκε Μεγάλη Παναγία. Το 1979 άγνωστοι ιερόσυλοι διέρρηξαν το ναό και έκλεψαν την εικόνα τής Παναγίας, που μέχρι σήμερα αγνοείται η τύχη της παρά τις έρευνες που γίνονται και συνεχίζονται μέχρι σήμερα με ευθύνη της Μητρόπολης Ιερισσού.
Το προσκύνημα της Παναγίας βρίσκεται περίπου 1.500 μ. ανατολικά του χωριού, στα αριστερά του δρόμου προς το Γομάτι. Ο ναός είναι κτισμένος σε μια κατάφυτη πλαγιά, με άφθονα νερά και όμορφη θέα προς τον κάμπο τής Μεγ. Παναγίας. Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος παραμονή της εορτής της Παναγίας τελείται Μέγας πανηγυρικός Εσπερινός και ανήμερα Αρχιερατική Θεία Λειτουργία ιερουργούντος του Μητροπολίτη Ιερισσού κ.κ.Θεοκλήτου και τη συμμετοχή χιλιάδων πιστών.
ΣΑΡΤΗ
Η Κοίμηση της Θεοτόκου τιμάται ιδιαίτερα και στη Σάρτη, εκεί όπου η εικόνα της Παναγίας συνεχίζει να κάνει θαύματα σε όσους την παρακαλέσουν θερμά. Τη θαυματουργή εικόνα της Μεγαλόχαρης έφεραν από την Αφισιά της Μ.Ασίας οι κάτοικοι του χωριού μετά την μεγάλη καταστροφή και το διωγμό. Ως κόρην οφθαλμού, χωρίς να πάρουν τίποτα από τα σπίτια τους, φρόντισαν να διαφυλάξουν και να πάρουν μαζί τους από την εκκλησία του χωριού μόνο την εικόνα της Παναγίας, η οποία δεν τους άφησε ποτέ και τους ευλόγησε με τη χάρη της στη νέα τους πατρίδα.
Για πολλά χρόνια η Σάρτη την ημέρα της Κοιμήσεως αποτελούσε πόλο έλξης χιλιάδων προσκυνητών, εξαιτίας της θαυματουργικής κίνησης της εικόνας. Όποιος είχε κάποιο πρόβλημα πήγαινε στο ναό, καθόταν κάτω και έπαιρνε στην αγκαλιά του την εικόνα, η οποία κατά θαυματουργικό τρόπο άρχισε να κινείται και πολλές φορές τόσο έντονα που παρέσυρε αυτόν που την κρατούσε.
Ωστόσο, επειδή οι άνθρωποι είναι πολύ αδύναμοι για να ερμηνεύσουν τα μυστήρια του Θεού και επειδή τα γεγονότα έλαβαν διάσταση κοσμικού θεάματος τις ημέρες της εορτής, ο μακαριστός Μητροπολίτης Κασσανδρείας Συνέσιος για να βάλλει τέλος στην εκκοσμίκευση των μυστηρίων και στην παρεκτροπή των επισκεπτών, αποφάσισε να μην ξαναβγεί η εικόνα της Παναγίας από το προσκυνητάρι. Σήμερα, οι κάτοικοι της Σάρτης συνεχίζουν να τιμούν με ευλάβεια την Θεοτόκο και τη θεωρούν προστάτη και βοηθό τους.
ΠΟΡΤΑΡΙΑ
Με τη δέουσα λαμπρότητα τιμούν και φέτος την Παναγία οι κάτοικοι και οι επισκέπτες της Πορταριάς, καθώς η εικόνα της Θεομήτορος αποτελεί σημείο αναφοράς στην πίστη των Πορταριανών και φυλάσσεται στον Ιερό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.
«Η εικόνα της Παναγίας χρονολογείται γύρω στα 1840 και στα δύσκολα χρόνια της τουρκοκρατίας ήταν η ελπίδα και καταφυγή στους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής, που μέχρι και σήμερα τιμούν την Θεοτόκο και προστρέχουν στη χάρη της» λέει ο εφημέριος της .
Την παραμονή της εορτής τελείται Μέγας πανηγυρικός εσπερινός στον Ιερό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, ενώ λίγο νωρίτερα πραγματοποιείται και λιτανεία της ιεράς εικόνας στους δρόμους του χωριού. Το πρωί τελείται Θεία Λειτουργία και στη συνέχεια όλοι οι πανηγυριώτες κάθονται στο γιορτινό τραπέζι, που ετοιμάζουν οι οικονομάδες της ενορίας με πλούσια εδέσματα και κρασί.
Δεκάδες άλλοι ναοί και ενορίες σε ολόκληρη τη Χαλκιδική πανηγυρίζουν την Μητέρα του Θεού και χιλιάδες πιστοί επισκέπτονται στις 15 Αυγούστου τη χάρη της. Στην Τένεδο, στα Σύλατα, στη Ν. Φώκαια, στην Καλάνδρα, στα Βράσταμα, στη Νικήτη και αλλού, η Κοίμηση της Θεοτόκου γιορτάζεται πανηγυρικά.
του Θοδωρή Δούκα
halkidikinews.gr
