«Τόπος ταφής και μνήμης Μουσουλμάνων, παλαιών κατοίκων της Καρκάρας». Η μαρμάρινη πλάκα στη δεξιά πλευρά του δημοτικού κοιμητηρίου των Σημάντρων, στον Δήμο Νέας Προποντίδας Χαλκιδικής, υποδεικνύει τον τόπο, όπου από σήμερα αναπαύονται 201 μουσουλμάνοι, παλαιοί κάτοικοι του χωριού, τα οστά των οποίων εντοπίστηκαν κατά τις εργασίες για την ανέγερση του Κλειστού Δημοτικού Γυμναστηρίου του χωριού.
Η διαδικασία πραγματοποιήθηκε, την Τετάρτη το μεσημέρι, με τον ιμάμη του τεμένους Αθηνών Ζάκι Σίντι Μοχάμεντ να ηγείται του τελετουργικού, μαζί με έναν ακόμη ιμάμη, αναπέμποντας προσευχές και δεήσεις, ενώ προηγουμένως οι δυο τους είχαν εναποθέσει, με τον προσήκοντα σεβασμό, τα οστά στο σημείο ταφής, με φορά προς τη Μέκκα. Μάλιστα, σε δηλώσεις του, μετά την τελετή, ο ιμάμης εξήρε την άριστη οργάνωση της διαδικασίας επαναταφής, η οποία, όπως επισημαίνεται και σε σχετική ανακοίνωση του Δήμου, «έγινε στο πλαίσιο του δέοντος σεβασμού που η Ελλάδα παγίως αποδίδει στους νεκρούς, ανεξαρτήτως θρησκείας, καταγωγής ή φυλής».
Στην τελετή, το Υπουργείο Εξωτερικών εκπροσώπησε ο διευθυντής της Υπηρεσίας Διεθνών Σχέσεων Θεσσαλονίκης, Ιωάννης Βικελίδης και η υποδιευθύντρια Κατερίνα Τσαμπικίδου, ενώ το «παρών» έδωσαν -μεταξύ άλλων- ο γενικός πρόξενος της Τουρκίας στη Θεσσαλονίκη Εφέ Τζεϊλάν και εκπρόσωποι άλλων ξένων διπλωματικών αποστολών, όπως οι γενικοί πρόξενοι της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Γεωργίας.
«Αποφασίσαμε να χτίσουμε ένα κλειστό γυμναστήριο στον αύλειο χώρο του δημοτικού σχολείου των Σήμαντρων κι εκεί έγινε η ανακάλυψη ότι υπήρχαν 201 σκελετοί μουσουλμάνων, κατοίκων του οικισμού Κακαρά, ο οποίος μαρτυρείται από τα βυζαντινά χρόνια», ανέφερε σε δηλώσεις του μετά την τελετή ο δήμαρχος Νέας Προποντίδας Εμμανουήλ Καρράς, εξηγώντας πως επρόκειτο για μια τυχαία ανακάλυψη καθώς «δεν υπήρχε καμιά μαρτυρία από κανέναν κάτοικο των Σήμαντρων για την ύπαρξη του νεκροταφείου».
Ο δήμαρχος Νέας Προποντίδας εξήρε τη συνεργασία με το ΥΠΕΞ και την Αρχαιολογική Υπηρεσία, που οδήγησε στη σημερινή τελετή, εξέφρασε την ευχή «να γαληνέψουν οι νεκροί» και σημείωσε πως «ήταν υποχρέωσή μας να το κάνουμε αυτό καθώς εδώ, στην Ελλάδα, γεννήθηκε η Δημοκρατία» και πρέπει να αποδίδεται η δέουσα τιμή, όπως σήμερα, στους νεκρούς οποιουδήποτε θρησκεύματος».
Από την πλευρά του, ο προϊστάμενος Εφορείας Αρχαιοτήτων Χαλκιδικής και Αγίου Όρους, Γιώργος Σκιαδαρέσης, εξήγησε ότι τα οστά βρέθηκαν μέσα στο 2020 και στη συνέχεια ακολούθησε σωστική ανασκαφή, που ολοκληρώθηκε στις αρχές του 2021. Από τον τρόπο ταφής και το έθιμο φάνηκε ότι επρόκειτο για οστά μουσουλμάνων, παλαιών κατοίκων του χωριού, τα οποία μέχρι τη σημερινή ταφή φυλάσσονταν σε χώρους της υπηρεσίας «και αντιμετωπίστηκαν με τον δέοντα σεβασμό, όπως αντιμετωπίζονται σ’ αυτές τις περιπτώσεις οι ανασκαφές όλων των νεκροταφείων».
Ο γενικός πρόξενος της Τουρκίας στη Θεσσαλονίκη, Εφέ Τζεϊλάν, συνομίλησε με τους ιμάμηδες για τις λεπτομέρειες του τελετουργικού της ταφής, συμμετείχε στην προσευχή και στη συνέχεια, σε δηλώσεις του, τόνισε -μεταξύ άλλων- πως πρόκειται για μια «σημαντική τελετή για την επαναταφή των οστών των προγόνων μας που ζούσαν εκείνη την εποχή σε αυτή την περιοχή», επισήμανε ότι έγινε μια πολύ λιτή τελετή με ό,τι άρμοζε από πλευράς θρησκείας, και ευχαρίστησε τον δήμαρχο Νέας Προποντίδας και το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών για την πρόσκληση να παραβρεθεί στη σημερινή διαδικασία προκειμένου, όπως είπε, να μπορέσει να προσευχηθεί για τη γαλήνη των ψυχών αυτών των ανθρώπων.
«Αυτή τη στιγμή, στην Τουρκία βρίσκονται ακόμη εν ζωή τα εγγόνια αυτών των ανθρώπων, Οθωμανών υπηκόων εκείνης της εποχής. Στη Σμύρνη και στην Αττάλεια ζουν οι περισσότεροι απόγονοι», σημείωσε ο Τούρκος γενικός πρόξενος, ευχόμενος «οι ψυχές όλων των νεκρών που βρίσκονται σ’ αυτό το νεκροταφείο να γαληνέψουν».
Σημειώνεται ότι τα Σήμαντρα είναι το μεγαλύτερο δημοτικό διαμέρισμα μετά τα Ν. Μουδανιά με περίπου 2500 κατοίκους. Πρόκειται για προσφυγικό χωριό, που χτίστηκε από πρόσφυγες από την Αρτάκη της Προποντίδας και τη Σεμέντρεια της Καππαδοκίας, από την οποία πήρε και το όνομά του.
