Σήμερα, 21 Μάρτη, μαζί με την έναρξη της εαρινής ισημερίας γιορτάζουμε για να θυμόμαστε την σπουδαιότητα της προστασίας και της αειφορικής διαχείρισης των δασικών οικοσυστημάτων.
Η φετινή επέτειος έχει ως θεματική τον ρόλο των δασών στον τομέα της ενέργειας. Τα δάση αποτελούν παραδοσιακή πηγή ενέργειας ενώ παράλληλα θεωρούνται, ίσως, η μεγαλύτερη πηγή ανανεώσιμης ενέργειας. Τα καύσιμα που προέρχονται από το ξύλο παρέχουν το 40% της σημερινής παγκόσμιας προσφοράς ανανεώσιμης ενέργειας, όσο δηλαδή αθροιστικά η ηλιακή, υδροηλεκτρική και αιολική ενέργεια, σύμφωνα με στοιχεία του FAO. Ακόμα έρευνες δείχνουν ότι ο τομέας ξύλου και ενέργειας μπορεί να δώσει ώθηση στις τοπικές οικονομίες, να ενισχύσει μεγαλύτερες επενδύσεις στην παραγωγή ενέργειας από την ξυλεία και να αποτελέσει πηγή χρηματοδότησης για την καλύτερη διαχείριση των υφιστάμενων δασών, την ανάπτυξη νέων καθώς και για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Το ζητούμενο όμως είναι να βρεθεί μια πραγματική ισορροπία ανάμεσα στη χρήση του ξύλου σε βιομηχανικής κλίμακας ενεργειακές εγκαταστάσεις, οι οποίες συμβάλλουν στην κλιματική επιβάρυνση και στην καταστροφή των δασών και στην διατήρηση, την αναγέννηση και την αποκατάσταση της βιοποικιλότητας των δασικών οικοσυστημάτων, τα οποία μπορούν πραγματικά να συμβάλλουν στην μέσο και μάκρο-πρόθεσμη δέσμευση άνθρακα και στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Η μονοκαλλιέργεια ειδών για παραγωγή ξυλείας δημιουργεί παγκοσμίως ανησυχία για την περαιτέρω αποδάσωση και υποβάθμιση των δασών, την αρπαγή καλλιεργήσιμης γης και την παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με σαφείς επιπτώσεις στην τοπική παραγωγή τροφής, στο νερό και στην ενεργειακή ασφάλεια.
Ο διεθνής αυτός προβληματισμός βρίσκει την χώρα μας σε μια δημιουργική φάση σχετικά με τον τομέα των δασών. Οι δασικοί χάρτες βρίσκονται σε εξέλιξη και επιτέλους χαρτογραφείται ο δασικός πλούτος της χώρας. Ακόμα, οι δασικοί συνεταιρισμοί καλούνται να εφαρμόσουν μια καινούρια νομοθεσία που θα τους δώσει ώθηση και νέα εργαλεία για να είναι σύγχρονοι, καινοτόμοι και να διαχειριστούν από την πλευρά τους, τα δάση με τον βέλτιστο τρόπο.
Σήμερα για την χώρα μας τίθενται τα ίδια ερωτήματα που απασχολούν την παγκόσμια κοινότητα: Είναι πραγματικά βιώσιμη και «ουδέτερη άνθρακα» η ενεργειακή αξιοποίηση της δασικής βιομάζας; Με ποιες σύγχρονες μεθόδους δασικής διαχείρισης μπορεί να ενισχυθεί η βιοποικιλότητα των δασών, η υγεία των συστάδων και εν τέλει να επιτευχθεί η μακροχρόνια την παραγωγικότητά τους;
Το μόνο βέβαιο πάντως είναι ότι η διαχείριση του δασικού πλούτου αφορά στην διαχείριση ενός φυσικού πόρου σε βάθος δεκαετιών. Οι αποφάσεις και οι πολιτικές που ακολουθούνται οφείλουν να έχουν μακροχρόνιο ορίζοντα και να αφουγκράζονται τους προβληματισμούς και τις προκλήσεις της περιόδου.
