Την απαλλαγή της Ελληνικός Χρυσός από το πρόστιμο ύψους 1.734.000 ευρώ που είχε επιβάλει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για παραβάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας στις 8 Ιανουαρίου του 2016 αποφάσισε για τυπικούς λόγους το διοικητικό πρωτοδικείο Αθηνών με το σκεπτικό ότι η διοίκηση καθυστέρησε 33 μήνες να το καταλογίσει.
Πρόκειται για συνολικά 21 παραβιάσεις που αφορούν το Υποέργο Μαύρων Πετρών και εγκαταστάσεων Μαντέμ Λάκκου των Μεταλλείων Κασσάνδρας στο Δήμο Αριστοτέλη Χαλκιδικής και το Υποέργο Ολυμπιάδας Δήμου Αριστοτέλη Χαλκιδικής και είχαν να κάνουν μεταξύ άλλων με την μη σύννομη εκ μέρους της εταιρείας μετακίνηση τοξικών προϊόντων, την απόκρυψη στοιχείων επικινδυνότητας προϊόντων και αποβλήτων από την αδειοδοτούσα αρχή, την ανεξέλεγκτη διαχείριση υγρών τοξικών αποβλήτων των επεξεργασιών τοξικών προϊόντων αλλά και παραβάσεις για διεξαγωγή δραστηριοτήτων που δεν είχε άδεια.
Οι παραβιάσεις διαπιστώθηκαν κατά την διενέργεια ελέγχων των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος της Ειδικής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Περιβάλλοντος που ξεκίνησαν τον Απρίλιο του 2013 και ολοκληρώθηκαν τον Αύγουστο του 2014. Μετά την βεβαίωση της έκθεσης ελέγχου τον Ιανουάριου του 2015 και την πράξη βεβαίωσης από το τμήμα Επιθεώρησης Περιβάλλοντος Βορείου Ελλάδας τον Σεπτέμβριο του 2015 το Υπουργείο Περιβάλλοντος με κοινή απόφαση του υπουργού Π.Σκουρλέτη και του αναπληρωτή υπουργού Ι. Τσιρώνη επέβαλε τα πρόστιμα 9994.500 ευρώ και 739.800 ευρώ αντίστοιχα.
Το δικαστήριο έκρινε ότι, σύμφωνα με τη νομολογία και το κοινοτικό δίκαιο που προβλέπει ταχεία ολοκλήρωση των περιβαλλοντικών επιθεωρήσεων, η διοικητική διαδικασία ελέγχου παραβάσεων πρέπει να ολοκληρώνεται και το πρόστιμο να επιβάλλεται εντός εύλογου χρόνου. «Υπό τα δεδομένα αυτά το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε (33 μήνες) από την έναρξη της διενέργειας του ελέγχου στα συγκεκριμένα υποέργα μέχρι και την έκδοση της προσβαλλόμενης πράξης υπερβαίνει, κατά την κρίση του, τον χρόνο εντός του οποίου όφειλε η Διοίκηση να ολοκληρώσει την περιβαλλοντικής επιθεώρηση» κάτι που καθιστά άκυρη την προσβαλλόμενη πράξη «δεδομένου ότι η κύρωση που επιβλήθηκε με αυτήν είναι ενιαία, έστω και αν οι διαπιστωθείσες με τον έλεγχο παραβάσεις είναι περισσότερες».
Το δικαστήριο τονίζει ακόμη ότι οι ισχυρισμοί του Ελληνικού Δημοσίου «περί συνδρομής ιδιαίτερων συνθηκών που δικαιολογούν εν προκειμένω την καθυστέρηση έκδοσης της προσβαλλόμενης πράξης είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι» καθώς σύμφωνα με το ίδιο, η διοίκηση θα μπορούσε να εκδώσει καταλογιστική πράξη και για μία μόνο παράβαση αφενός και αφετέρου σύμφωνα με την κοινοτική οδηγία «πρέπει να εξασφαλίζεται η διάθεση επαρκούς προσωπικού για την αποτελεσματική διεξαγωγή των επιθεωρήσεων». Το δικαστήριο, δηλαδή έκρινε ότι δεν δικαιολογείται η καθυστέρηση ολοκλήρωσης της διοικητικής διαδικασίας επιβολής προστίμου λόγω φόρτου και υποστελέχωσης των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος της αρμόδιας Επιθεώρησης. Να σημειωθεί ότι η διαδικασία των ελέγχων μέχρι και την επιβολή προστίμων ξεκίνησε από τις Επιθεωρήσεις με Υπουργό Περιβάλλοντος τον Γιάννη Μανιάτη το 2013, συνεχίστηκε με την πράξη βεβαίωσης των παραβιάσεων με υπουργό τον Παναγιώτη Λαφαζάνη και ολοκληρώθηκε με την επιβολή του προστίμου και την σχετική απόφαση του Πάνου Σκουρλέτη.
Είναι σημαντικό, όμως, να σημειωθεί ότι το δικαστήριο στο οποίο προσέφυγε η Ελληνικός Χρυσός για την ακύρωση των προστίμων, δεν έκρινε επί της ουσίας την υπόθεση και έμεινε στο τυπικό σκέλος της. Δηλαδή οι παραβιάσεις παραμένουν βεβαιωμένες και το ίδιο το δικαστήριο δεν αμφισβητεί τα πορίσματα των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος αντίθετα αναφέρει διεξοδικά όλα τα αποτελέσματα των ελέγχων. Από την άλλη δεν έκανε δεκτό το σκεπτικό του Δημοσίου που υποστήριξε ότι η προσβαλλόμενη πράξη εκδόθηκε νομίμως και καθυστέρησε λόγω του μεγέθους και της πολυπλοκότητας του έργου, των επιμέρους εξεταστέων ζητημάτων επιστημονικής και θεσμικής φύσης, του όγκου προς συγκέντρωση και αξιολόγηση δεδομένων, την εκτέλεση των εισαγγελικών παραγγελιών αλλά και το ότι οι επιθεωρητές χειρίζονται και άλλες υποθέσεις καθώς οι αρμόδιοτητά τους εκτείνεται σε 27 νομούς της χώρας.
Πηγές του Υπουργείου αναφέρουν ότι το Δημόσιο έχει τη δυνατότητα να ασκήσει όλα τα ένδικα μέσα, δηλαδή να ασκήσει έφεση επί της απόφασης.
Ως εκ τούτου, το κίνημα ενάντια στις εξορύξεις χρυσού βλέπει ακόμη μια απόφαση δικαστηρίου να κάνει ένα «δώρο» στην Ελληνικός Χρυσός και το σημαντικότερο να μην κατανοεί το μέγεθος της ζημιάς που έχει προκαλέσει η εταιρεία στην περιοχή και τους κινδύνους που εγκυμονεί η δραστηριότητά της δεδομένου ότι οι παραβιάσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας είναι πραγματικές και δεν αμφισβητούνται. Η ευθύνη βαραίνει όμως και τη διοίκηση που λόγω της υποστελέχωσης των αρμόδιων Επιθεωρήσεων αλλά και της έλλειψης πολιτικής βούλησης δεν επιτάχυνε την διαδικασία των ελέγχων και των εκθέσεων των παραβιάσεων που χρειάστηκε τελικά 33 μήνες να ολοκληρωθεί.
Να θυμίσουμε ακόμη ότι στην αποφασή του για την επιβολή του προστίμου ο ίδιος ο Υπουργός Περιβάλλοντος Π. Σκουρλέτης επεσήμανε ότι τα πορίσματα των ελέγχων έμεναν επί χρόνια ξεχασμένα σε κάποια συρτάρια των προηγούμενων κυβερνήσεων. «Πρόκειται για τα αποτελέσματα ελέγχων που για χρόνια έμεναν «ξεχασμένα» σε συρτάρια με ευθύνη των πολιτικών ηγεσιών και των κυβερνήσεων οι οποίες είχαν την αρμοδιότητα, αλλά όπως φαίνεται όχι και τη βούληση, να επιβάλλουν την νομιμότητα, να προστατέψουν το περιβάλλον, να ελέγξουν τις συγκεκριμένες δραστηριότητες και να προφυλάξουν τους κατοίκους της περιοχής και τους ίδιους τους εργαζόμενους σε αυτές, όπως επίσης και το ευρύτερο δημόσιο συμφέρον» σημείωνε μεταξύ άλλων στην εν λόγω απόφαση στις 13 Ιανουαρίου του 2016.
Από την πλευρά του ο δήμαρχος Αριστοτέλη Γιώργος Ζουμπάς μιλώντας στον ραδιοσταθμό Στο Κόκκινο Θεσσαλονίκης χαρακτήρισε την δικαστική απόφαση «… από τα άγραφα» καθώς, όπως τόνισε, Δεν είναι δυνατόν τα δικαστήρια που κάνουν δέκα χρόνια να εκδώσουν μια απόφαση, να μην κατανοούν την καθυστέρηση των διαδικασιών της διοίκησης που είναι σε όλους μας γνωστή».
«Απαλλάσσει άραγε η απόφαση αυτή την εταιρεία από το περιβαλλοντικό κόστος που πληρώνει η περιοχή; Έχουμε διαφύγει τον κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία που διαπίστωσαν οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος; Πως παρέρχεται το δικαστήριο την ουσία του ζητήματος;» διερωτάται για να καταλήξει ότι για ακόμη μια φορά ο κάτοικοι της Χαλκιδικής είναι απογοητευμένοι από την Δικαιοσύνη γιατί αδυνατεί να προστατεύσει την υγεία και το περιβάλλον τους. Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τον ίδιο, «τέτοιες αποφάσεις αποθαρρύνουν τις υπηρεσίες να κάνουν ενεργά το καθήκον τους όταν μετά από έναν τέτοιο μεγάλο όγκο δουλειάς έρχεται το δικαστήριο και διαγράφει το πρόστιμο για παραβιάσεις που δεν αμφισβητεί ούτε και το ίδιο».
πηγή: stokokkino.gr
