Μιλώντας ως εισηγητής στη δεύτερη παράλληλη απογευματινή συνεδρία του 11ου Περιφερειακού Συνεδρίου της Κεντρικής Μακεδονίας, με θέμα “Δημόσια αγαθά και Δίκτυα Κοινής Ωφέλειας”, ο Αν. ΥΠΕΝ Σωκράτης Φάμελλος τόνισε ότι αποτελεί σημαντική επιλογή η συζήτηση σε αυτό το αναπτυξιακό συνέδριο για το θέμα των δημόσιων αγαθών. Με αυτό τον τρόπο δίνεται η δυνατότητα μιας πολιτικής συζήτησης για πολλά ψευτοδιλήμματα που χρησιμοποιεί η προπαγάνδα των κυρίαρχων ΜΜΕ και των κομμάτων που κυβέρνησαν την Ελλάδα τα τελευταία 40 χρόνια, διότι τα δημόσια αγαθά είναι κοινά κοινωνικά αγαθά και πρέπει να ενισχύονται, να προασπίζονται και να συντηρούνται, γιατί η αξία τους είναι πολλαπλή και όχι μόνο οικονομική.
“Η χώρα, και εν προκειμένω η Θεσσαλονίκη, κατά τα τελευταία 20 χρόνια καθυστερεί σημαντικά σε ό,τι αφορά τις επενδύσεις σε υποδομές. Υποδομές για όλους, όπως φυσικό αέριο, αστικά λεωφορεία, ποιότητα ατμόσφαιρας, ελεύθεροι χώροι, υγεία, παιδεία κ.λπ. Εδώ και 20 χρόνια πολλές παρεμβάσεις αγνοήθηκαν, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τις υποδομές φυσικού αερίου, τη σύνδεση του λιμανιού της πόλης ή το μετρό της Θεσσαλονίκης. Η έλλειψη τέτοιων έργων και υποδομών αποτέλεσε αναπτυξιακό και δημοκρατικό έλλειμμα, στο οποίο συνεισέφεραν συστηματικά όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις, εις βάρος των δημόσιων αγαθών, αλλά και της ανάπτυξης. Η αντίληψη που έχει περάσει βαθιά στην ελληνική κοινωνία είναι ότι «το κράτος και η δημόσια διοίκηση δεν μπορούν να είναι αποτελεσματικά και αποδοτικά». Το πολιτικό μοντέλο που κυριάρχησε ήθελε το δημόσιο αντιπαραγωγικό, απαξιωμένο, στρεβλό, για να αποδομείται ως αξία και παράλληλα να ξεπουλιέται και να κουρσεύεται, ενώ ταυτόχρονα χρησιμοποιούνταν ως βραχίονας εξυπηρέτησης ρουσφετιών και ημετέρων, κουμπάρων κ.λπ.”, υπογράμμισε ο Αν. ΥΠΕΝ.
Όσον αφορά τα συγκοινωνιακά έργα, ο Σωκράτης Φάμελλος ανέφερε ότι σε τροχιά τελικής υλοποίησης έχουν μπει Μετρό, κάθετοι άξονες Εγνατίας, Κόμβος Λαγκαδά, Τέμπη, ΟΛΘ, Ηλεκτροκίνηση Σιδηρόδρομου Αθήνα-Θεσσαλονίκη έως Ειδομένη, διαμετακομιστικό κέντρο στο στρατόπεδο Γκόνου και το στρατηγικό σχέδιο του σιδηροδρόμου Καβάλα, Αλεξανδρούπολη, Βουλγαρία, Δούναβης. “Αν υπήρχαν όμως στις προηγούμενες κυβερνήσεις θιασώτες ειλικρινείς και υποστηρικτές του ιδιωτικού τομέα, γιατί στη Θεσσαλονίκη τόσα χρόνια δεν συνέδεσαν το λιμάνι με το τρένο; Γιατί δεν τελείωσαν το μετρό για να βγουν οι λαμαρίνες από την Εγνατία; Γιατί δεν πήραν μια πρωτοβουλία για τις βιομηχανίες στο Καλοχώρι; Τελικά μήπως δεν ήθελαν την εξυπηρέτηση του ιδιωτικού τομέα, παρά μόνο της Siemens και της Novartis; Αποδείχθηκε εξάλλου ότι δάνεια με αέρα υπήρχαν για τους κολλητούς καναλάρχες του συστήματος εξουσίας, και μάλιστα εκατομμυρίων. Έφτιαξαν όμως ένα ψεύτικο ιδεολόγημα για την Αριστερά και τα κινήματα ενεργών πολιτών για να κρύψουν τους δικούς τους κρυφούς πόθους και στόχους, αλλά και την ιδεοληψία τους που είναι η ενίσχυση του συστήματος εξουσίας και όχι η ενίσχυση της ιδιωτικής οικονομίας”, σημείωσε εμφατικά ο Σωκράτης Φάμελλος.
Αναφορικά με τα ενεργειακά, ο Αν. ΥΠΕΝ επεσήμανε ότι περιβαλλοντικά ωφέλιμο καύσιμο προωθείται σε Λαγκαδά, Χορτιάτη, Φίλυρο, Τρίλοφο, Πλαγιάρι, Επανομή, Μηχανιώνα, Ρύσιο, Βασιλικά, Μεσήμβρια, Κουφάλια, Χαλάστρα μέσω της διασύνδεσής τους στο δίκτυο φυσικού αερίου. Τα έργα αυτά έχουν κόστος 100 εκατομμυρίων ευρώ, με ιδιωτική χρηματοδότηση και τεράστιο πολλαπλασιαστή εργασίας. Αντίστοιχα έργα δρομολογούνται για τις πρωτεύουσες Νομών των οποίων κάποιες πόλεις (Σέρρες, Κατερίνη) είχαν εδώ και χρόνια δίκτυα, χωρίς να έχουν αέριο. Όσον αφορά τις ενεργειακές κοινότητες, υπογράμμισε ότι αποτελούν ένα ακόμα παράδειγμα αποκέντρωσης της ανάπτυξης με μακροπρόθεσμη προοπτική.
“Είναι γνωστό ότι οι δανειστές απαιτούσαν την υλοποίηση της δέσμευσης της προηγούμενης κυβέρνησης για ένταξη του 74% της ΕΥΑΘ στο ΤΑΙΠΕΔ και πώλησή της για ικανοποίηση του χρέους. Με το πολυνομοσχέδιο για την τρίτη αξιολόγηση το 51% πέρασε στο υπερταμείο και διασφαλίστηκε ο δημόσιος και κοινωνικός χαρακτήρας του νερού, ενώ η η απόφαση του ΣτΕ και η πρόταση της κυβέρνησης για τη συνταγματική αναθεώρηση εξασφαλίζουν τον δημόσιο έλεγχο της επιχείρησης. Τώρα απομένει στην Αυτοδιοίκηση της πόλης και στους φορείς των παραγωγών και των επαγγελματιών να τοποθετηθούν για το αν τους ενδιαφέρει η συμμετοχή σε μια διαδημοτική ή μικτή εταιρεία ειδικού σκοπού που θα συμμετέχει στο μετοχικό κεφάλαιο της ΕΥΑΘ στο υπόλοιπο του 51% ποσοστό”, τόνισε ο Σωκράτης Φάμελλος αναφερόμενος στο ζήτημα της ΕΥΑΘ και του νερού και υπογράμμισε ότι σύντομα θα εγκριθούν τόσο η νέα τιμολογιακή πολιτική της ΕΥΑΘ όσο και το 6ετές στρατηγικό της σχέδιο, με μέριμνα για την προστασία των κοινωνικά ευαίσθητων ομάδων, θωράκιση της απρόσκοπτης υδροδότησης της πόλης, στόχους μείωσης του μη τιμολογούμενου νερού, ενώ θα καλυφθούν και περιοχές της ευρύτερης Θεσσαλονίκης που αντιμετωπίζουν προβλήματα.
Προχωρώντας στην ομιλία του στο θέμα του ΟΑΣΘ, ο Σωκράτης Φάμελλος σημείωσε ότι αποτελεί ακόμα ένα υπόδειγμα άσκησης μιας άλλης πολιτικής, σε αντίθεση με αυτές που ασκούσαν στο παρελθόν οι κυβερνήσεις του δικομματισμού. Η κυβέρνηση επέλεξε την απο-ιδιωτικοποίηση ενός ιδιωτικού μονοπωλίου με εξασφάλιση της εργασίας, όταν η πρόταση της αυτοδιοίκησης ήταν ιδιωτικοποίηση με διαγωνισμό χωρίς εξασφάλιση της εργασίας. Στόχος ήταν και είναι να εξυπηρετείται ο πολίτης, ο έμπορος, τα άτομα της τρίτης ηλικίας και τα ΑΜΕΑ, οι κάτοικοι των απομακρυσμένων περιοχών και της περιαστικής ζώνης και τα οφέλη της κρατικής επιχορήγησης να τα γεύονται οι πολίτες και όλη η πόλη και όχι οι λίγοι μέτοχοι με εξασφαλισμένο συμβόλαιο κερδών.
Αναφορικά με τα απορρίμματα και την ανακύκλωση, ο Αν. ΥΠΕΝ επεσήμανε ότι ο νέος νόμος για την ανακύκλωση στηρίζει την αλλαγή πολιτικής που αυτή η κυβέρνηση προώθησε με την εκπόνηση σε όλη την Ελλάδα Περιφερειακών Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων, με αύξηση των πόρων για την ανακύκλωση και τη διαλογή στην πηγή, που μειώνει τα τέλη καθαριότητας, το μεταφορικό κόστος, το περιβαλλοντικό αποτύπωμα και παράλληλα δημιουργεί πόρους και υλικά για την τροφοδότηση της κυκλικής οικονομίας.
“Η νέα τιμολογιακή πολιτική του 4496/17 και το σχετικό άρθρο του νόμου ΥΠΕΣ για πώληση υλικών από ΟΤΑ δίνουν μια άλλη λογική, αυτή της σύνδεσης των τελών καθαριότητας με την απόδοση της ανακύκλωσης, με άμεσο αποτέλεσμα το δημόσιο και κοινωνικό όφελος. Εφαρμόζεται δηλαδή το «πληρώνω όσο πετάω» για τους ΟΤΑ και κατ’ επέκταση για τους πολίτες και τους παραγωγούς. Όλες αυτές οι επιλογές στον τομέα των απορριμμάτων υπακούν σε έναν βασικό κανόνα: η διαχείριση των απορριμμάτων αποτελεί καθήκον και υποχρέωση των ΟΤΑ, αδιαμφισβήτητη αρμοδιότητά τους”, σημείωσε χαρακτηριστικά ο Αν. ΥΠΕΝ.
Για τους δημόσιους και ελεύθερους χώρους ανέφερε ότι απεικονίζουν το κοινό και τη συλλογικότητα, δίνουν όραμα στην κοινωνία και στη νέα γενιά, δημιουργούν υπόβαθρο ανάπτυξης του νέου και φυσικά στηρίζουν και βελτιώνουν την ποιότητα ζωής. Και αυτό με τη σειρά του δημιουργεί νέα ανάπτυξη. “Σε κεντρικό επίπεδο, εμείς κάνουμε αυτό που πρέπει: το πρώτο βήμα είναι η απόδοση χώρων στην τοπική κοινωνία αλλά και η θεσμική υποστήριξη, όπως έχουμε ήδη κάνει με τα στρατόπεδα Παύλου Μελά και Κόδρα, τον χώρο της Έκθεσης, το Μουσείο Ολοκαυτώματος και την ανάπλαση του παλαιού Σιδηροδρομικού Σταθμού, τα Εργοτάξια του Μετρό και τα Αρχαία και το ρέμα Κυβερνείου πολύ πρόσφατα. Η αυτοδιοίκηση πρέπει με δική της πρωτοβουλία να αναδείξει και να προστατεύσει τον δημόσιο χώρο, καθώς ο συν-σχεδιασμός και η συν-διαμόρφωση είναι απαραίτητα στοιχεία για τον εκδημοκρατισμό των λειτουργιών μιας πόλης”, υπογράμμισε ο Σωκράτης Φάμελλος.
Η ενοποίηση και η αναγέννηση της παραλιακής ζώνης μπορεί να αποτελέσει το επόμενο μεγάλο στοίχημα της πόλης σύμφωνα με τον Αν. ΥΠΕΝ: “Εμείς ως ΥΠΕΝ ήδη εργαζόμαστε προς αυτή την κατεύθυνση, θέτοντας ως αρχικό στόχο την εξυγίανση του δυτικού παράκτιου μετώπου”.
Αναφερόμενος στη συνέχεια στον Φορέα του Θερμαϊκού σημείωσε ότι δεν συγκροτήθηκε απλά ένας νέος φορέας και κυρίως δεν μεταφέρθηκαν σε έναν κρατικό φορέα τοπικές και περιφερειακές αρμοδιότητες. Χωρίς να περιοριστούν οι αρμοδιότητες των περιφερειακών, τοπικών και αυτοδιοικητικών φορέων, εντάχθηκαν σε ένα κοινό πλαίσιο, σε μια συμφωνία κοινής ευθύνης για το περιβάλλον. Η τομή σε αυτή την περίπτωση είναι ότι αποτελεί μια μεταρρύθμιση τόσο ουσιαστική όσο και δημοκρατική, γιατί όχι μόνο αναδεικνύει την αυτοδιοίκηση, αλλά ταυτόχρονα δεν επιτρέπει σε κανένα φορέα να ιδιοποιηθεί οποιαδήποτε εξουσία.
Ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή του ο Σωκράτης Φάμελλος υπογράμμισε ότι από όλα τα παραπάνω γίνεται εμφανής η ανάγκη για μια διαφορετική προσέγγιση για την πόλη της Θεσσαλονίκης: ”Στο μακροπρόθεσμο σχέδιο χρειάζεται να συμμετέχουμε όλοι γιατί αφορά την πόλη και όχι την κεντρική πολιτική σκηνή. Η δική μας άποψη για την ανάπτυξη σημαίνει ανάπτυξη για όλους, με σεβασμό στο περιβάλλον, το οποίο αποτελεί ταυτότητα και αναπτυξιακό πόρο για τη χώρα. Παράλληλα, όμως, επιζητούμε ανάπτυξη στην οποία θα υπάρχει η συμμετοχή και η συνεισφορά όλων μας, ιδιαίτερα σε τοπικό επίπεδο, με πρόσβαση στα δημόσια αγαθά”.
