Άρθρο του Κωνσταντίνου Μηνάογλου, Δάσκαλου- Θεολόγου

Αν ανατρέξουμε στο διάβα της ιστορίας, θα συναντήσουμε περιόδους, όπου σε περιοχές ολόκληρες ή και σε χώρες του τότε γνωστού κόσμου, συνέβησαν συνταρακτικά γεγονότα με ανυπολόγιστες καταστροφές σε υλικές ζημίες και ανθρώπινες ζωές, όπως σεισμοί, λοιμοί, λιμοί και καταποντισμοί.

Χαρακτηριστικές περιπτώσεις είναι, η καταστροφή που συνέβη στα Σόδομα και Γόμορρα, εξαιτίας της ανηθικότητας των κατοίκων της, όπως αναφέρει η Παλαιά Διαθήκη, ο Κατακλυσμός, η αναγγελία από τον προφήτη Ιωνά της καταστροφής της πόλης Νινευή και της διάσωσης των κατοίκων της τελικά αφού μετανόησαν και άλλαξαν τρόπο ζωής.

Αλλά και πιο πρόσφατα στα χρόνια της Τουρκοκρατίας και μετέπειτα, διάφορες επιδημίες που εμφανίστηκαν στον ελλαδικό χώρο και όχι μόνο, όπως η πανώλη, ο τύφος, η χολέρα και η λέπρα είχαν ως αποτέλεσμα να χαθούν χιλιάδες ανθρώπινες ζωές.
Για την αντιμετώπιση όλων αυτών των καταστάσεων η Εκκλησία μας, με τους πιστούς της, καταφεύγει στις δεήσεις, νηστείες, προσευχές, λιτανείες, ακολουθεί μια πρακτική αιώνων με θαυμαστά αποτελέσματα. Κι αυτό γιατί αταλάντευτη πίστη της είναι ότι οι θλίψεις, οι πόνοι, οι δοκιμασίες είναι θείες ευεργεσίες προς σύνεσιν και παιδαγωγίαν, διότι θεωρεί πως κοινή αφετηρία όλων αυτών είναι η αποστασία του ανθρώπου από τον Θεό και δημιουργό Του. Και μη σπεύσει κανείς να χαρακτηρίσει τον Τριαδικό Θεό τιμωρό. Θα υποπέσει σε μέγα σφάλμα.

Ο χειρουργός πατέρας ενός τρίχρονου αγοριού που κατάπιε ένα μεταλλικό αντικείμενο, όταν βάζει το παιδί του στο χειρουργικό κρεβάτι και του ανοίγει μια τομή για να αφαιρέσει το ξένο σώμα, δεν τον τιμωρεί αλλά προσπαθεί να τον θεραπεύσει. Στα μάτια του μικρού, ο πατέρας του, γίνεται αιτία του πόνου, στα μάτια του πατέρα, ο μικρός επικεντρώνει το ενδιαφέρον του για τη σωτηρία. Ο Θεός δεν θεραπεύει την αμαρτία πάντα με τον ίδιο τρόπο. Έχει τις δικές Του μεθόδους, άλλοτε λιγότερο οδυνηρές και άλλοτε περισσότερο και ανάλογα με την διάθεσή μας για θεραπεία. Αν ο μικρός αρνιούνταν την χειρουργική κλίνη, δε θα θεραπευόταν ποτέ και ίσως τον οδηγούσε και στον θάνατο αν το ξένο σώμα σφήνωνε σε κάποιο ζωτικό του όργανο. Ο Θεός, ως στοργικός πατέρας, γνωρίζει τον πλέον κατάλληλο τρόπο της θεραπείας μας.

Στις μέρες μας δοκιμάζεται όλη η ανθρωπότητα από έναν θανατηφόρο ιό τον Covid-19 που λόγω της μεγάλης μεταδοτικότητάς του, έχουν παρθεί αυστηρά μέτρα για την αποφυγή της διασποράς του στην κοινότητα και την προστασία της δημόσιας υγείας. Αν και υπάρχουν άρθρα και απόψεις σπουδαίων ιατρών επιστημόνων ανά τον κόσμο, που εκφράζουν τις επιφυλάξεις τους για όσα συμβαίνουν διεθνώς, για όσα μεταδίδονται τηλεοπτικά και για την ολοένα και περισσότερο αυστηροποίηση των μέτρων, εντούτοις το παραβλέπουμε διότι δεν είναι του παρόντος.

 Ένα από τα αυστηρά μέτρα της Πολιτείας ήταν και το κλείσιμο των Εκκλησιών και η απαγόρευση κάθε τελετουργικής πράξης. Μετά από πιέσεις και αντιδράσεις πολλών κληρικών και λαϊκών επιτράπηκε η τέλεση των ιερών ακολουθιών την Μ. Εβδομάδα λόγω του Πάσχα αλλά κεκλεισμένων των θυρών, χωρίς την παρουσία πιστών, μόνο με έναν παπά κι έναν ψάλτη. Κάποιοι έχουν την άποψη και ισχυρίζονται ότι πρέπει να υποχωρήσουμε, πρέπει να υπακούσουμε στα περιοριστικά μέτρα της πολιτείας για το καλό όλων μας, ότι πρέπει να τη δεχτούμε ως μια δοκιμασία από το Θεό, τη στέρηση της Θείας Κοινωνίας και όλων των ιερών ακολουθιών. Ναι, να υπακούσουμε και να στερηθούμε όλα αυτά, τούτες τις Άγιες μέρες που έρχονται, όταν λαμβάνονται τα μέτρα πάνω σε μια λογική βάση.

Γιατί οι τράπεζες, οι ναοί του χρήματος, να είναι ανοιχτές; Γιατί τα Σούπερ Μάρκετ, οι ναοί της υλικής τροφής, να είναι ανοιχτά; Διότι στην πρώτη περίπτωση θα καταρρεύσει το τραπεζοοικονομικό σύστημα και στη δεύτερη θα καταρρεύσουμε εμείς. Πολύ σωστά, με το ίδιο σκεπτικό και οι Εκκλησίες, οι ναοί της πνευματικής τροφής, πρέπει να είναι ανοιχτές και να λειτουργούν με τα ίδια περιοριστικά μέτρα, ένας πιστός ανά 15 τετραγωνικά μέτρα, εδώ είναι η υπακοή που πρέπει να κάνουμε κι όχι πρωτύτερα.

Ήδη στις Εκκλησίες της επαρχίας αυτό υλοποιήθηκε. Όσοι εκκλησιαστήκαμε, την Παρασκευή 13 του μηνός Μαρτίου, στους Β΄ Χαιρετισμούς, το διαπιστώσαμε, λιγότεροι κατά πενήντα τοις εκατό οι πιστοί, την δε Κυριακή Β΄ των Νηστειών, μια μέρα πριν τη καθολική απαγόρευση ούτε το ένα όγδοο των συνήθων πιστών δεν εκκλησιάστηκαν. Στο ναό που εκκλησιάστηκα, σε ένα χώρο πλέον των τριακοσίων τετραγωνικών, δεν υπήρχαν ούτε 30 (τηρείτο, δίχως επιβολή, το πρώτο μέτρο του ενός ατόμου ανά δέκα τετραγωνικά). Ο κόσμος είχε τρομοκρατηθεί, δεν υπήρχαν γιαγιάδες, παππούδες ούτε και μικρά παιδιά (ούτε ένα) για να κοινωνήσουν. Και χωρίς την απόφαση της 16ης Μαρτίου, για καθολική απαγόρευση όλων των ιερών ακολουθιών, στην Γ΄ Κυριακή των Νηστειών δε θα εκκλησιάζονταν ούτε πέντε στα εκατό και θα κοινωνούσαν ελάχιστοι υπό τον φόβο του ιού. Καιρός να ξεκαθαρίσει η ήρα από το σιτάρι. 

Κι αν όλα αυτά δεν είναι εφικτά και πραγματοποιήσιμα κατά τη λογική των αρχόντων και των ειδικών, ιδιαίτερα στις μεγάλες πόλεις, διότι στα χωριά των λιγοστών κατοίκων δεν παρευρίσκεται ούτε ένα πιστός ανά τριάντα τετραγωνικά, εντούτοις, ας επιτραπεί να λειτουργήσουν οι Εκκλησίες κεκλεισμένων των θυρών. Ας ταπεινωθούμε, ας τα δεχτούμε, αφού δεν τα εκτιμούσαμε όταν τα είχαμε, αλλά βρε αδελφέ, να μην μπορούμε να πάμε απ’ έξω να σταθούμε, εφ’ όσον ο καιρός το επιτρέπει και να ακούσουμε τις ακολουθίες από τα μεγάφωνα, τηρώντας φυσικά τις αποστάσεις, διασκορπισμένοι σε ακτίνα διακοσίων και τριακοσίων μέτρων; Προς τι αυτή η εμμονή της απαγόρευσης της παρακολούθησης των ιερών ακολουθιών;

Δεν μπορεί ο Χριστός, την Κυριακή των Βαΐων, να εισέρχεται μετά βαΐων και κλάδων κι εμείς αντί να εξερχόμεθα προς υπάντησιν, να μένουμε σπίτι. Δεν μπορεί ο Νυμφίος να έρχεται εν τω μέσω της νυκτός κι εμείς ως μωρές παρθένες, να μένουμε σπίτι. Δεν μπορεί ο Κύριός μας να οδηγείται προς το εκούσιον πάθος κι εμείς αντί να ¨συμπορευθώμεν αυτώ¨, να μένουμε σπίτι. Δεν μπορεί ο ιερέας να αναφωνεί το «Σήμερον κρεμάται επί ξύλου» κι εμείς να μένουμε σπίτι αντί να ευρισκόμεθα εντός ή εκτός του ναού γονυπετείς και κλαίοντες για να προσελκύσουμε το έλεος του Θεού και να μας απαλλάξει από αυτήν τη δοκιμασία. Δεν μπορεί να τίθεται η όντως ζωή εν τάφω κι εμείς υπό το φόβο του ιού να μένουμε σπίτι και να μην περιφέρουμε την εξόδιο ακολουθία Του. Δεν μπορεί ο ιερέας να μας καλεί «Δεύτε λάβετε φως» κι εμείς στο σκότος, να μένουμε σπίτι. Δεν μπορεί ο ιερέας να τελεί την ακολουθία της Αναστάσεως με το Χριστός Ανέστη έξω από το ναό, μόνος, ¨μόνω Θεώ¨, μ’ έναν ψάλτη κι εμείς, διασκορπισθέντες ως εχθροί Του, να μένουμε σπίτι. Δεν μπορεί ο Ιερός Χρυσόστομος να μας καλεί να εισέλθουμε πάντες εις την χαράν του Κυρίου μας, να χορεύσωμεν, να ευφρανθώμεν, να τρυφήσωμεν, να απολαύσωμεν του συμποσίου της πίστεως καθότι Ανέστη Χριστός και επικράνθη ο Άδης, πεπτώκασι δαίμονες, χαίρουσιν Άγγελοι κι εμείς να μένουμε σπίτι και μάλιστα ακοινώνητοι με το φόβο μην κολλήσουμε τον ιό από την μετάληψη του Υιού του Θεού. Ω! Της ασεβείας μεγαλείο! Τι ύβρις θεέ μου;

Όχι λοιπόν, εμείς θα πάμε, θα τηρήσουμε τους κανόνες αυτοπροστασίας, θα σεβαστούμε τους νόμους της Πολιτείας που δεν αντίκεινται στο νόμο του Θεού, θα μείνουμε απ’ έξω κρατώντας αποστάσεις και μεγαλύτερες, ακόμα και υπό άσχημες καιρικές συνθήκες και ως φρόνιμες παρθένες να υποδεχτούμε τον Νυμφίο για να μην μείνουμε έξω του νυμφώνος Του, να συμπορευτούμε στο Πάθος Του, να συσταυρωθούμε και να συναναστηθούμε λέγοντας εις τους πιστεύσαντας και μη πιστεύσαντας αδελφούς μας που τις τελευταίες μέρες λύσσαξαν, μετά της κουστωδίας, να ασφαλίσουν τις θύρες των ναών : Και τοις μισούσιν ημάς συγχωρήσωμεν πάντα τη Αναστάσει και ούτω βοήσωμεν: Χριστός Ανέστη εκ νεκρών θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι ζωήν χαρισάμενος.